Blog
Grypa, ze względu na powszechność występowania znana jest każdemu. Każdego roku w Polsce choruje na nią sezonowo kilka milionów osób. Mimo swej popularności, wiedza dotycząca jej powikłań wśród społeczeństwa jest niska, a sama grypa sprowadzana jest często do osłabienia i gorączki ustępujących po zaledwie tygodniu. Czy jednak zawsze przebieg choroby wygląda w taki sposób? Jakie są najczęstsze powikłania grypy i czy powinniśmy się ich obawiać?
Grypa jest chorobą, a ściślej zespołem objawów klinicznych wynikających z ostrego zakażenia układu oddechowego spowodowanego przez wirusa grypy. Najczęściej w grypie sezonowej mamy do czynienia z zakażeniem wirusem typu A lub B, z czego za większość przypadków odpowiadają podtypy H1N1 oraz H3N2. Tym, co zasługuje w przypadku typu A na szczególną uwagę jest skłonność do mutacji i wynikająca z tego ogromna zmienność antygenowa, co sprawia, że w celu skutecznej ochrony przed grypą, szczepienia muszą być powtarzane co roku, a skład szczepionek nieustannie aktualizowany.
Aż do 50% zakażeń przebiega bezobjawowo, jednak gdy objawy już wystąpią, dzielą się na dwie grupy – objawy ogólne i te ze strony układu oddechowego. Do objawów ogólnych należą najczęściej gorączka, dreszcze, bóle mięśni oraz głowy, a także ogólne złe samopoczucie. Do objawów dotykających układ oddechowy należą natomiast ból gardła, suchy kaszel oraz katar. Pozostawiona bez leczenia, grypa zazwyczaj ustępuje po 3-7 dniach. Może się jednak zdarzyć, że w przebiegu choroby wystąpią powikłania, które znacznie wydłużą czas leczenia, a nawet będą stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia chorego.
Poruszając temat ciężkości przebiegu oraz powikłań grypy, przede wszystkim należy wspomnieć, że szanse na nie są różne dla każdego pacjenta. Ciężki, powikłany przebieg grypy najczęściej występuje u osób po 65. lub przed 5. rokiem życia, u osób obarczonych znaczną otyłością z BMI przekraczającym 40, kobiet w ciąży oraz u pacjentów przewlekle chorych na inne choroby współistniejące, takie jak na przykład astma, POChP, choroby serca z wyłączeniem nadciśnienia tętniczego, choroby wątroby, nerek czy cukrzyca. Wyróżniamy trzy najczęstsze powikłania grypy. Należą do nich:
Najbardziej niebezpieczne wydaje się być zapalenie płuc towarzyszące grypie. Wyróżniamy dwa jego rodzaje – pierwotne grypowe zapalenie płuc oraz wtórne bakteryjne. Pierwotne grypowe zapalenie płuc stanowi najczęstszą wirusową przyczynę zapalenie płuc o ciężkim przebiegu i w skrajnych przypadkach może przebiegać jako ARDS (ostra niewydolność oddechowa). W przypadku ARDS dochodzi do uszkodzenia płuc oraz naczyń zaopatrujących je w krew. Płuca nie są wtedy w stanie prowadzić efektywnej wymiany gazowej, co prowadzi do zmniejszenia podaży tlenu do narządów, a w konsekwencji, do ich uszkodzenia.
Mimo występowania powikłań u części pacjentów, grypę cechuje ogólna niska śmiertelność. Każdego roku wynosi ona ok. 0.1-0.5% wszystkich przypadków zachorowań. Należy jednak pamiętać, że grypa może przebiegać zarówno bezobjawowo, jak i skończyć się zapaleniem płuc o ciężkim przebiegu prowadzącym do ostrej niewydolności oddechowej. Szczególną ostrożność w przypadku zachorowania na grypę powinni więc zachować pacjenci wysokiego ryzyka – osoby starsze, obarczone chorobami współistniejącymi oraz otyłością, a także kobiety w ciąży, szczególnie w II i III trymestrze.