Guzki tarczycy – badania USG i biopsja

Tarczyca to niewielki narząd znajdujący się u podstawy szyi, który jest złożony z dwóch płatów połączonych ze sobą cieśnią. W organizmie odgrywa znaczącą rolę, ponieważ odpowiada za produkcję i uwalnianie hormonu tyreotropowego (TSH) oraz trijodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4), czyli hormonów, które regulują czynności większości tkanek wpływających bezpośrednio na metabolizm. Niestety niekiedy w narządzie pojawiają się niepokojące zmiany, które należy dokładnie przebadać w celu ustalenia charakteru guzka. Na czym polega biopsja i USG tarczycy?

Guzki tarczycy – co to takiego?

Guzki tarczycy to zmiany pojawiające się w narządzie, które są wypełnione komórkami bądź płynem (torbiel). Bardzo często zmian nie można wykryć w trakcie badania szyi za pomocą dotyku, dlatego zaleca się wykonanie USG.

Nie da się określić jednoznacznej przyczyny powstawania guzków. Mogą to być:

• uwarunkowania genetyczne,
• niedobór jodu w diecie,
• choroba Hashimoto.

Guzki tarczycy występują o wiele częściej u kobiet niż u mężczyzn. Częstotliwość występowania zmian zwiększa się z wiekiem.

Objawy towarzyszące pojawieniu się guzków można podzielić na miejscowe, które są związane bezpośrednio z wielkością narządu i samej zmiany. Są to problemy z przełykaniem, uciskanie przełyku, kłopoty z oddychaniem spowodowane uciskiem tchawicy, chrypka, a także ból zlokalizowany w okolicy narządu promieniujący aż do uszu. U niektórych pacjentów guzki stymulują wzmożoną produkcję hormonów tarczycy, prowadząc tym samym do objawów typowych dla nadczynności. W przypadku powstania zmian w wyniku choroby Hashimoto, jednym z ich objawów będzie niedoczynność tarczycy.

Badanie USG tarczycy

USG tarczycy wykonywane jest przy użyciu specjalistycznego urządzenia – ultrasonografu, dzięki któremu możliwe jest ocenienie rozmiaru narządu, jego struktury, kształtu, aktualnego stanu oraz ewentualnych torbieli, guzków czy zwapnień. Badanie jest bezbolesne, całkowicie bezpieczne i nieinwazyjne. W miejscu wykonywania USG, nakłada się specjalny żel, następnie lekarz przykłada do szyi głowicę aparatury, którą przesuwa po skórze po to, by uzyskać dokładny obraz tarczycy na monitorze.

Wskazaniami do badania są:

• nieprawidłowe wyniki TSH, FT3, FT4 oraz przeciwciał anty-TPO i anty–TG,
• objawy typowe dla nadczynności lub niedoczynności tarczycy,
• monitorowanie stanu pacjenta po usunięciu guzów lub nowotworów,
• choroba Hashimoto.

Badanie USG tarczycy powinno się wykonywać profilaktycznie co parę lat, dzięki temu w przypadku wykrycia nowotworu złośliwego, istnieje aż 90% szans na całkowity powrót do zdrowia.

Biopsja tarczycy

Jeśli w trakcie USG tarczycy, lekarz wykryje niepokojące zmiany w obrębie narządu, zleca się dalsze badania, w tym biopsję. Badanie ma na celu analizę guza znajdującego się w organie, a polega na pobieraniu wycinka zmienionej tkanki za pomocą igły. Wyróżnia się dwie metody – biopsję cienkoigłową i gruboigłową.

Biopsja cienkoigłowa

Biopsja cienkoigłowa jest najczęściej przeprowadzana w przypadku wykrycia jednego guzka w narządzie. Wśród wskazań do jej wykonania można wymienić:

• wyczucie zmiany za pomocą dotyku,
• powiększenie tarczycy,
• ból podczas dotykania tarczycy,
• zmiany powyżej 1 cm wykryte w trakcie badania USG.

Biopsję powinno się wykonać również wtedy, gdy istnieje duże ryzyko wystąpienia zmian złośliwych. Są to następujące sytuacje:

• powiększone węzły chłonne,
• szybki rozrost i stwardnienie guza,
• zmiany większe niż 4 cm,
• niedobór jodu,
• w rodzinie pojawiły się przypadki raka tarczycy.

Biopsja gruboigłowa

Jest to metoda wykorzystywana w sytuacji, gdy biopsja cienkoigłowa okaże się niewystarczająca. Wskazaniem do badania jest potrzeba rozróżnienia konkretnych zmian w obrębie tarczycy oraz podejrzenie chłoniaka.